بررسی بهره وری علمی پژوهشگران ایرانی در رشته های مختلف براساس شاخص سرانه انتشار در بازه زمانی ۱۹۹۱-۲۰۱۱

هدف: هدف کلی از پژوهش حاضر، بررسی بهره­وری علمی پژوهشگران ایرانی در رشته­های مختلف در بازه زمانی 1991-2011 بر اساس شاخص سرانه انتشار است. روش: روش پژوهش، پیمایشی با رویکرد علم­سنجی است. داده­ها با استفاده از نمایه استنادی علوم از پایگاه­های استنادی تامسون رویترز جمع­آوری شده­اند. رده­بندی موضوعی پژوهشگران به دو روش صورت گرفت: بر اساس مقولات موضوعی مجلات و بر اساس گروه آموزشی یا پژوهشی پژوهشگر که در وابستگی سازمانی وی منعکس شده است. یافته­ها: یافته­ها نشان داد سرانه کلی انتشار پژوهشگران ایرانی در طول بازه زمانی 21 ساله برابر با 07/51 است. رده موضوعی شیمی بیشترین سرانه انتشار و رده موضوعی علوم کشاورزی کمترین سرانه انتشار را به خود اختصاص داده­اند. گروه آموزشی بیوفیزیک بیشترین سرانه انتشار و گروه آموزشی پاتوبیولوژی کمترین سرانه انتشار را کسب کرده­اند. نتایج آزمون­ها نشان داد که میان سرانه انتشار رده­های موضوعی و گروه­های آموزشی مختلف اختلاف معناداری وجود دارد و این اختلاف به رده­های بیولوژی و بیوشیمی، شیمی، مهندسی، علوم مواد و چندرشته­ای با برخی دیگر از رده­های موضوعی باز می­گردد. همچنین، این اختلاف در میان گروه­ آموزشی شیمی با برخی دیگر از گروه­ها نیز مشاهده شده است. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که توجه به شاخص مطلق شمار انتشارات علمی، تصویری جامع از واقعیت پژوهشی را منعکس نساخته و توجه به شاخص­های دیگری همچون سرانه انتشار که علاوه بر شمار انتشارات به شاخص شمار پژوهشگران نیز توجه نموده است، می­تواند تصویری دقیق­تر و جامع­تر از بهره­وری علمی نشان دهد.